تدبیربرای والدین کودکان بیش فعال

تکنیک قرارداد رفتاری یا قرارداد وابستگی   

            

این تکنیک به ویژه برای کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی/نارسایی توجه کارساز است،چون مبتنی بر همکاری و تشریک مساعی طرفین(یعنی کودک و والدین)می باشد.در این تکنیک،قراردادی تنظیم می شود که به توافق و امضای والدین و کودک می رسد و در ان تعیین می گردد،اگر کودک به نحو خاصی عمل کند(به نحوی که والدین مدنظر

دارند)پیامدهای مشخصی به او ارائه خواهد شد.

نمونه ای از یک قرارداد وایستگی برای کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی

من،(نام کودک)،موافقت میکنم که کارهای زیر را انجام دهم:

1-وقتی که از مدرسه امدم در ساعت های 5بعدازظهر و 8شب سر تکالیف درسی ام بنشینم و آنهارا انجام دهم.

2-خواهرم را کتک نزنم و وسایلش را بهم نریزم.

3-مقدار تکالیف مدرسه را که هرروز در خانه انجام میدهم،به درستی گزارش کنم.

4-مدام از یک طرف اتاق به طرف دیگر ان ندوم و مدام در حرکت نباشم.

5-درمقابل کارم پاداش های زیر را دریافت خواهم کرد:

الف)(یک دسر به انتخاب خودم در ساعت 8 شب)

ب)(انتخاب برنامه تلویزیونی برای تماشای خانواده در ساعت8-9شب)

ج)(دریافت عروسک مورد علاقه آخرهفته از پدر و مادرم

د)...................................................

6-اما در صورتی که به کارهایی که تعهد کردم انجام دهم،عمل نکنم به صورت زیر جریمه خواهم شد:

الف)(نمیتوانم در ساعت 8 به انتخاب خود یک دسر بدست اورم)

ب)(نمی توانم برنامه تلویزیونی برای تماشای خانواده در ساعت8-9شب انتخاب نمایم)

(امضای والدین)........

یک جدول مربوط به قرارداد رفتاری شامل موارد زیر میباشد:

-رفتاری که والدین انتظار دارند کودک انجام دهد.

-پاداش هایی که در قبال اجرای این رفتار به کودک داده خواهد شد.

-جریمه ای که کودک در قبال عدم اجرای این رفتار دریافت خواهدکرد.

در تهیه جدول مربوط به قرارداد رفتاری و بستن قرارداد با کودک لازم است قواعدی رعایت شود.این قواعد کارایی

تکنیک را افزایش میدهند و به برنامه دقت و انسجام می بخشند.(گلفمن و هارتمن،1378)

 

 

قاعده1:پاداش قرارداد باید مشخص بوده و در اغاز بلاقاصله بعداز اجرای تکلیف به ان عمل شود.

 

 

قاعده2:قراردادهای اولیه بهتر است آسان باشند،بدین معنا که نباد رفتارهای زیادی از کودک انتظار داشت.تقاضای

بسیار زیاد در مراحل اولیه منجر به نتایج ضعیف میشوند.اما در قراردادهای بعدی میتوان شرایط را سخت تر کرد.

 

قاعده3:باید به دفعات زیاد و به مقادیر کم پاداش داده شوند.بدین معنا که به کودک وعده داده نشود که اگر رفتار خواسته شده را انجام دهد مثلا یک دوچرخه به وی داده خواهد شد.بلکه باید پاداش را کم و هربار که کودک به قراردادش عمل کرد،به وی داده شود.

 

قاعده4-باید بخاطر داشته باشیم که بعد از وقوع رفتار پاداش داده شود و نه قبل از اینکه کودک انرا تمام کند

قاعده 5-قرارداد باید عادلانه باشد.ممکن است توقع والدین از کودک بسیار زیاد باشد و یا کودک پاداش زیادی از والدینش بخواهد.

 

قاعده6-شرایط قرارداد باید روشن باشد.یعنی هر دو طرف باید بدانند که از انان چه انتظاری می رود و انها نیز به نوبه میتوانند انتظار چه چیزی را داشته باشند.برای اینکه قرارداد روشن باشد،باید کارهایی که کودک قراراست انجام دهد و تقویت کننده هایی که درقبال انجام انها دریافت خواهدکرد،دقیقا مشخص نمود. ی خود

 

 

.

 

مرکز توسعه خلاقیت واستعدادیابی بوکان...